فهرست
فهرست
مقدمه
آلوده کننده ترین ماده در هر سیستم هوای فشرده آب است. این آب هم به شکل مایع و هم بخار میتواند باشد هوای اتمسفریک خود بسیار مرطوب است و در صورتی که فشرده شود اشباع از آب نیز میشود. بخار آب در زمانی که دما پائین میآید کندانس میکند و به مصرف کنندهها و تجهیزات آسیب میرساند به همین دلیل است که از فیلترهای ترکیبی و به هم پیوسته (coalescing) و سپس درایرها به منظور از بین بردن این مقدار آب استفاده میشود.
این گونه فیلترها که اغلب تصور میشود یک فیلتر از بین برنده روغن است مهمترین تجهیز پاکسازی در یک سیستم هوای فشرده است. علی رغم این که این فیلترها به منظور زدایش ذرات و قطرات آب و روغن طراحی شده است دارای قابلیت فراوانی برای از بین بردن ذرات جامد اندازههای بسیار پائین تا حدود ۱ میکرون نیز میباشد.
نکته: درایرهای جذبی و تبریدی برای کاهش و زدایش بخارات آب طراحی شدهاند و نمیتوانند آب به صورت مایع را خشک کنند و قطعاً نیازمند استفاده از فیلترهای ترکیبی و بهم پیوسته میباشند تا به صورت کارا کار کنند حتی با وجود از بین بردن حجم زیادی از مایع و رطوبت هوای اشباع شده همچنان موجب خرابیها و خوردگیهای زیادی در سیستم توزیع هوا میشود هوای فشرده آماده نشده.
100% از بخار آب اشباع است و هرگونه کاهش دما درون سیستم منجر به کندانس شدن آن به آب مایع میشود و نهایتاً منجر به آسیب زدن به سیستم و خرابی تجهیزات میشود. معمولترین مکانیزمهای زدایش بخارات، آب تبرید و جذب است درایرهای جذبی بخارات آب و حتی ذرات را توسط جاذبهای رطوبت که حاوی دانههای با سطح مقطع بزرگی هستند از بین میبرند باید اشاره شود که اولین دمایی که در آن هوای فشرده شده شروع به مایع شدن میکند و سطوح بسیار پائینی از آب را ایجاد میکند دیوپوینت نامیده میشود.
به صورت عمومی دیوپونیتها ۴۰ یا ۷۰ هستند که این به این معناست که بخار آب در صورتی به مایع تبدیل شده و کیفیت هوای فشرده را پائین میآورد که دمای هوا به پائینتر از دیوپوینتها برسد که این امر بسیار بعید به نظر میرسد.
درایرهای تبریدی از طریق خنک کردن هوا به بخارات آب اجازه کندانس شدن به مایع را میدهند و سپس مایع جمع شده را خارج میکنند این نوع درایرها مناسب تولید هوای فشردهای هستند که استفادههای معمول دارند و میتوانند بخار آب را با دیوپونیتهای حدود oC3+ از بین ببرند. درایرهای تبریدی برای تأسیساتی که لوله کشیهای آنها در محیطهایی نظیر محیط کارخانه قرار گرفته است و در این محیطها دما میتواند از دیوپونیت در ایر کمتر باشد، مناسب نیستند چرا که بخار آب باقیمانده در لولهها کندانس خواهد کرد و به مایع تبدیل خواهد شد. یک از موارد بسیار مهم که تحت تأثیر دیوپونیت هوا قرار میگیرد رشد میکروارگانیسمها است. در ادامه این مورد مورد بررسی قرار میگیرند.
حتما بخوانید: سیستم هوای فشرده و استانداردهای طراحی آن
سیستمهای هوای فشرده در صنایع غذایی
هوای مرطوب و گرم محیط ایده آلی را برای رشد میکروارگانیسمها فراهم میکند. همچنین از طریق ورودی کمپرسور باکتریها و ویروسها وارد سیستم هوای فشرده میشوند یک متر مکعب هوا به صورت نرمال حدود ۸۵۰۱۳ میکروارگانیسم دارد اگر تعداد کمی از میکروارگانیسمها وارد یک محیط پاک و تمیز سیستم توزیع و یا یک فرآیند استریل شوند خرابی زیادی را ایجاد خواهند کرد که این خرابی نه تنها یکپارچگی سیستم را از بین میبرد بلکه موجب خسارت فیزیولوژیکی سنگین نیز میشود یک دیوپونیت پائینتر از ۲۶ از رشد میکروارگانیسمها در درون سیستم هوای فشرده ممانعت میکند درایرهای تبریدی نمیتوانند این دیوپوینت را تأمین کنند بنابراین از درایرهای جذبی برای کاربردهای هوای مدیکال و تنفسی استفاده میکنند.
عملکرد فیلتر کربن فعال
بخار روغن در واقع همان روغن است که به صورت گاز میباشد و از فیلترهای(coalescing) درست به سادگی خود هوای فشرده عبور میکند. بنابراین با استفاده از فیلترهای زداینده بخار روغن یک لایه بزرگ از جاذب کربن فعال فراهم و به وسیله آن ضمن از بین بردن مؤثر بخار روغن شرایط حفاظت مناسب در برابر آلودگیهای روغن تأمین میشود. باید به این نکته توجه داشت که بخار آبی که توسط فیلتر جذب میشود، کلیه قسمتهای فیلتر را اشغال کرده و با پائین آوردن عمر فیلتر به مرور زمان از کارایی آن که همان زدایش بخار روغن است میکاهد.
حتما بخوانید: مخزن هوای فشرده
نتیجه:
این مقاله نشان داد که اهمیت دیوپوینت در سیستم هوای مدیکال و سیستمهای هوای فشرده برای هوای مدیکال دیوپونیتهای پائینتر از ۲۶ مورد نیاز است تا بتوان از رشد میکروارگانیسمها جلوگیری کرد و همچنین به منظور ارتقاء عملکرد و عمر فیلترهای دانهای پیشنهاد میشود که از دیوپوینتهای پائینتر از ۴۰ استفاده شود.
سوالات متداول
دیوپوینت در سیستم هوای مدیکال اهمیت بسایر زیادی دارد زیرا آلوده کننده ترین ماده در هر سیستم هوای فشرده ای، آب است. این آب هم به شکل مایع و هم بهار می تواند باشد. هوای اتمسفریک خود بسیار مرطوب است و در صورتیکه فشرده شود، اشباع از آب نیز می شود.
اگر تعداد کمی از میکروارگانیسم ها وارد یک محیط پاک و تمییز، سیستم توزیع و یا یک فرآیند استریل شوند، خرابی زیادی را ایجاد خواهند کرد که این خرابی نه تنها یکپارچگی سیستم را از بین می برد بلکه موجب خسارت فیزیولوژیکی سنگین نیز می شود.یک دیوپوینت پائین تر از از 26-درجه سانتیگراد از رشد میکروارگانیسم ها در درون سیستم هوای فشرده ممانعت می نماید. درایرهای تبریدی نمی توانند این دیوپوینت را تأمین کنند، بنابراین از درایرهای جذبی برای کاربردهای هوای مدیکال و تنفسی استفاده می کنند.